Bloomberg HT Araştırma’dan Sevcan Dedeoğlu Ersözlü’nün haberine göre BIST 100 endeksi, son yılların en kötü performansını sergileyerek 2023’ü çift haneli kayıpla kapatmaya hazırlanıyor. Normalde yükseliş eğiliminde olan endeks, 2023’ün son çeyreğinde beklenmeyen bir gerileme yaşadı. Peki, bu düşüşün sebepleri neler?
Son 5 yılda genellikle güçlü performans gösteren BIST 100 endeksi, 2023’ün son çeyreğinde çift haneli kayıplarla karşılaştı. Özellikle pandemi sonrası dönemde ekonomideki toparlanma ve yatırımcı ilgisiyle yükselen endeks, 2023’ün son çeyreğinde beklentilerin altında kalarak çift haneli kayıplara sürüklendi.
Türkiye’deki tasarruf sahipleri arasında yaygın olan endeks beklentilerinin altında kalmasıyla birlikte, birçok yatırımcı portföyünü gözden geçirmeye başladı. Özellikle pandemi öncesindeki yüksek performansın hatırlatılmasıyla, endeksin yaşadığı düşüş birçok kişiyi şaşırttı.
2023 yılında Türkiye’de yaşanan gelişmelerin yanı sıra küresel olaylar da endeksin performansını etkiledi. Özellikle İsrail-Hamas savaşı, BIST 100’ü negatif etkileyerek sert düşüşlere neden oldu. Bu olayın yanı sıra, yükselen aracı kurum kredi faizleri de yatırımcı davranışlarını etkileyerek çarşamba günleri negatif bir etki yarattı.
Halka arzlar ise Borsa İstanbul’u etkileyen önemli faktörlerden biri oldu. 2023 yılında birçok şirketin halka arz yapmasıyla birlikte borsada likidite arttı, ancak yıl sonuna doğru halka arzlarının cazibesi azaldı ve endeks değer kaybetti.
Buna ek olarak, BIST 100’ün işlem hacmi yıl içinde zayıfladı ve endeks bu durumdan olumsuz etkilendi. İşlem hacminin düşmesiyle birlikte endekste beklentiler azaldı ve düşüşlerin önüne geçilemedi.
Türkiye’nin ekonomik büyüme hedefinin düşürülmesi, para politikasındaki sıkılaştırma ve enflasyonla mücadele çabaları da endeksin performansını etkileyen faktörler arasında yer aldı. Özellikle 2024 yılında Türkiye’nin kredi notunun değerlendirilecek olması, yatırımcılar için belirsizlik yaratarak endeksin “bekle ve gör” moduna geçmesine neden oldu.
Yabancı yatırımcıların Türkiye’ye olan ilgisi ise artış gösterdi. Orta Doğu ve Afrika’nın hareketli piyasalarından biri haline gelen Türkiye’de yabancılar, hisse senedi ve devlet tahvili alımlarını artırdı. Bu durum, olası bir kredi notu artışının etkisiyle birlikte endekse olan ilgiyi canlandırabilir.
2023 yılında yaşanan gelişmeler ve küresel ekonomik durum, BIST 100 endeksinin performansını etkileyerek yatırımcılara farklı bir yıl sonu deneyimi yaşattı. Bu bağlamda, 2024 yılına girilirken ekonomik göstergeler ve küresel faktörler endeksin geleceği üzerinde belirleyici olacak gibi görünüyor.